Ooit zal het er wel van komen: een verplichte helm voor fietsers. Nu al vinden wintersporters het gewoon om een helm te dragen bij skiën en snowboarden. En de directie van IJsstadion Thialf heeft het gemakkelijker dan de kersverse minister van Infrastructuur en Waterstaat als het gaat om helmplicht.

De directie van Thialf nam het besluit de helm te verplichten om hoofd- en hersenletsel te beperken. De minister is er niet met een eigen regel, om de gevolgen van ongevallen met fietsers (met hun fatbike, e-bike of gewone fiets) te beperken.

Feit is dat veel fietsers betrokken zijn bij een valongeval en daarbij lopen ze grote kans op (hoofd- en hersen)letsel. Een helm voorkomt niet dat je valt. Maar áls het je overkomt, zijn de gevolgen vaak minder ernstig dan zonder helm.

Verschillen tussen helmen

Voor iedereen die zich nu al afvraagt of de schaats- of skihelm ook geschikt is voor op de fiets… Het korte antwoord is: vaak niet.

Op het ijs val je sneller op je achterhoofd. De helm moet dus niet puntig zijn van achteren. Een fietser zal eerder zijwaarts vallen (of voorover duikelen 🙁 Oei!)
En een sneller fietser wil een snelle helm, met een wat aerodynamisch uiterlijk. Dus: een een punt van achteren. Op de speedpedelec (een e-bike die tot 45 km/u kan rijden) kun je harder vallen dan met een gewone fiets. Dus moet de helm ook grotere klappen kunnen opvangen.

In veel helmen zitten ventilatiegaten. Die maken dat de helm wat kan doorwaaien: lekker bij warm weer. In de winter wil je dat juist niet. Dat kun je oplossen door een dun helmmutsje onder je helm te dragen. Maar grotere ventilatiegaten kunnen op de ijsbaan juist weer gevaarlijk zijn. De punt van de schaats zou er zomaar in kunnen haken!

Kortom: elke sport heeft eigen eisen voor een veilige helm, en een bijpassend keurmerk. Welk keurmerk staat er in jouw fietshelm?

Keurmerken

Elke helm die in Nederland verkocht wordt, moet een keurmerk hebben. Er zijn veel activiteiten waarvoor een specifieke helm is ontwikkeld. Denk aan motorrijden, skiën, racefietsen. Een opsomming (ontleend aan de website cadomotus.com,waar ook de afbeeldingen vandaan komen):

Fietsen:
– EN 1078 kom je tegen als Europese standaard voor fietsen, skeeleren en skateboarden.
– EN 1080 is hetzelfde als EN 1078, maar is speciaal voor kinderen extra getest op de bevestiging van de kinband. Deze schiet los als een kind met de helm vast komt te zitten en dreigt te stikken.
– NTA 8776 is keurmerk voor de speedpedelec, want: dan hogere valsnelheden; helm beschermt een groter deel van hoofd.
– CPSC is de standaardvereiste voor fietshelmen in de VS. Deze standaard is nog iets strikter dan ASTM en EN-waarden.
– ASTM F2032 wordt vooral gebruik in het BMX’en.

Schaatsen:
– EN 1077 geeft goede bescherming tijdens schaatsen; ook toegestaan bij bijvoorbeeld de Elfstedentocht.
– ASTM F1849 is de vereiste standaard die de schaatsbond (KNSB) stelt aan helmen bij marathonwedstrijden, de mass start en bij shorttrack. Ook bij veel toertochten wordt deze standaard gevraagd.

Wintersport:
– EN 1077 is de standaard die voor skihelmen geldt (en al eerder genoemd bij schaatsen).
– ASTM F2040 eveneens voor skiën en snowboarden.
– ASTM F1492 is de standaard voor skateboarden en extreme-skating (héél snel dus).

en voor de volledigheid 😉
– ASTM F1163 tref je aan in caps bij het paardrijden.
– ASTM 2530 is speciaal ontwikkeld voor rodeo’s.